Dodelijk gewond?

Een raadsel: is deze man dood of niet? En zo ja, is hij dan direct overleden?

"Voor een bekende Italiaanse stuntman, die een arbeidsongeval wilde naspelen, is de stunt uitgedraaid op een echt arbeidsongeval: hij raakte dodelijk gewond. Niccolò Ricci had de scène moeten spelen voor een ziekenhuisserie. In de scène stort de steiger in. Bij de val van vier verdiepingen heeft Ricci's hoofd waarschijnlijk een deel van de instortende steiger geraakt, zo meldde de krant Corriere della Sera vrijdag." (Volkskrant Banen)

Dodelijk gewond is een paradox. Iemand die gewond is, leeft immers nog. De term wordt regelmatig gebruikt om het verschil tussen 'op slag dood' en 'zeer gewond met de dood als gevolg' aan te geven. Maar soms lijkt iemand die dodelijk gewond is, op slag dood te zijn. Een dodelijk gewonde kan ook nog ontwaken uit de dood, alhoewel het in dit verhaal gaat om een mythisch figuur.

Kortom: er is veel onduidelijkheid over dodelijk gewond zijn. Voor mij is het een overbodige uitdrukking. Iemand is (zeer) ernstig of zwaar gewond, met daarbij een (zeer) groot risico op overlijden. Of iemand is overleden. Maar dodelijk gewond...

De man uit het voorbeeld blijkt overigens overleden. Of hij op slag dood was, is mij onbekend.
Karin @ 10:09 | link |

File-vermaak

Eerder vond u op ons weblog een oproep om de mooiste, opvallendste en meest bizarre opschriften op busjes, vrachtauto’s en andere vervoersmiddelen te melden. Gisteren stond ik in de sneeuw in een kleine paasfile achter de volgende tekst:

Bent u, uw behang zat!
Ga voor sierpleister

Let u vooral op het voorbeeldige gebruik van leestekens. Hier is over nagedacht!

In het wild zijn dagelijks honderden, zo niet duizenden, prachtige teksten te bewonderen. Wij willen ze graag vastleggen en u kunt ons hierbij helpen. Meld ons uw mooiste vondsten via info@hvds.nl. De winnaar wordt beloond met een mooie slogan.

Gijs Oomkes
Linda @ 10:51 | link |

De week van...

De week van Claus. Vanwege woensdag vreesden we vanmiddag ineens de crash van een computer. Al onze PC's en laptops zijn namelijk vernoemd naar schrijvers. Mijne heet Pessl. Ze is een beetje een vreemde eend in de bijt, want het rijtje bestaat verder uit grootheden als Camus, Vonnegut en Reve. Maar geen Claus. Die had ons in 2003 als laptop al verlaten.

En de week van... Pasen. Het woord komt van 'Pesach' uit het Hebreeuws. Via het Aramese Pascha hebben wij er Pasen van gemaakt. En daarbij horen dan Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Stille Zaterdag. En eieren. Met Pasen eten we er gemiddeld twee per persoon.

Eieren is trouwens ook een woord met geschiedenis. 'Ei' had lange tijd als meervoud 'eier', net zoals 'kinder' het meervoud was van 'kind'. In de loop van de tijd werd 'eier' gezien als enkelvoud (morfologische herinterpretatie). Vandaar dat het meervoud veranderde in 'eieren'. We noemen dit een stapelmeervoud. U gaat de komende dagen natuurlijk actief aan de slag met deze stapelmeervoud, maar voordat u uw eieren kookt of bakt, moet u even uw eieren achterhalen. Daarna kunt u dan het spel spelen met Tante Tok.

We wensen u in ieder geval fijne paasdagen!
Karin @ 12:16 | link |

Verscheur deze brief!

Gisteren de verkiezing van het 'beste' buitenlandse boek, morgen de start van de Boekenweek: het kan momenteel niet op met de grote literaire evenementen. Maar in al dit geweld blijft de literaire sensatie van deze week helaas een beetje ondergesneeuwd: nieuw werk van Neerlands grootste schrijvers van de 20e eeuw: W.F. Hermans en Gerard Reve. Dat zijn oude dingen die nu eens niet voorbij mogen gaan. Koopt dus allen de briefwisseling tussen deze twee literaire grootmeesters, die deze week bij de Bezige Bij verscheen, onder de titel Verscheur deze brief! Ik vertel te veel. Als u nog even geduld kunt opbrengen tot morgen, krijgt u er gratis en voor niks nog een Bernlef bij ook.
Henri @ 11:09 | link |

Met lifestyle

Wanneer ik in de auto zit (niet elke dag, hoor), let ik erg goed op mijn medeweggebruikers. Uit voorzorg, maar ook ter lering en vermaak. De opschriften op de busjes, de slogans op vrachtwagens, de reclameteksten op personenauto’s. Ik kan er niet genoeg van krijgen. De creativiteit spat er af.

Sommige opschriften zijn het memoreren waard. Vooral de combinatie Engels-Nederlands spreekt me erg aan. Wat te denken van Riool Solutions of Nederlight. Elke dag ontdek ik weer een nieuwe aanwinst van de Nederlandse taal. Wat dacht u van deze:

Jansen, de woonverfraaier met lifestyle.

Bent u ook zo’n oplettende weggebruiker en houdt u ook zo van slogans en reclameopschriften, meld dan hier uw mooiste (gruwelijkste) vondsten
info@hvds.nl

De winnaar wordt beloond met een mooie slogan.

Jeanine Reuver
Karin @ 11:00 | link |

Wilders-dilemma

Veel taalvragen verbazen mij niet meer. Maar gisteren bevond ik me ineens tussen dubbele ontkenningen, Chomsky-boompjes en hogere ‘bijzinnenkunde’. De vraag: hoe schrijven we dat we overspoeld worden door Geert Wilders-berichten? ‘Er gaat geen dag voorbij zonder dat we iets van Geert Wilders horen’ of ‘Er gaat geen dag voorbij zonder dat we niets van Geert Wilders horen’.

‘Iets,’ zei ik direct. Maar mijn gesprekspartner twijfelde daar op taalkundige gronden aan. Mijn snelle truc om de google-resultaten te tellen leverde niets op: het web bleef verdeeld over de uitkomst. Omdat ik toen alle argumentatieve drogredenen (ad verecundiam, ad populum) had gehad, stapten we over op een degelijke, taalkundige analyse.

Onze twijfel ontstond vooral door het bereik van de dubbele ontkenning. Er staan drie negatieve componenten in de tweede zin: ‘geen’, ‘zonder’ en ‘niets’. De vraag is nu welke twee onderdelen de dubbele ontkenning vormen en samen positief worden. Het antwoord op deze vraag vormt de oplossing.

Datgene wat je wilt zeggen, is ‘Je hoort iedere dag wel iets over Geert Wilders’ of ‘Er gaat geen dag voorbij waarop je niets over Geert Wilders hoort’. In deze tweede zin is ook sprake van een dubbele ontkenning. Deze heeft een positieve betekenis. Net als in de wiskunde: min keer min is plus. Aangezien ‘niets’ hetzelfde is als ‘zonder iets’, is de eerste optie de juiste. We schrijven dus: ‘Er gaat geen dag voorbij zonder dat we iets van Geert Wilders horen.’

Hebt u ook een taalvraag? Mail dan naar info@hvds.nl. U ontvangt dan een goed beargumenteerd en correct antwoord.
Karin @ 11:25 | link |

For who, Jack Nicholson?

Zou het de doorslag hebben gegeven voor Hillary? Het hoogtepunt uit een nieuwe week verkiezingen in de VS is de testimonial van Jack Nicholson: “There is nothing on this earth sexier, believe me gentlemen, than a woman you have to salute in the morning.” En zo is het maar net. Of toch niet?

In de testimonial zien we verschillende filmfragmenten uit de carrière van Nicholson. Aan het einde zien we hem als kolonel in A few good men. De uitspraak van Jack is een stijlfiguur waarbij hij spanning verhoogt. Hij voegt woorden toe. Eigenlijk zegt hij: 'There is nothing sexier....tadadadadadada (je publiek zit op het puntje van de stoel, 'wat zou het zijn?')...than a woman you have to salute in the morning.'

Maar dat ook Jack de realiteit van de verkiezingen niet kan ontkennen, blijkt uit een ander filmpje. En opnieuw met een punchline aan het einde. Ditmaal eentje waarin Hillary's "zwakste punt" wordt uitgespeeld: 'Do you think God knew what he did when he created women? Or do you think it was just one of his minor mistakes, like tidal waves or earthquakes?'

We gaan het zien, in augustus. Of eerder.
Karin @ 14:13 | link |