Vingerspellen

Ik raakte via verschillende weblogs geïnteresseerd in het vingerspellen van het alfabet. Vingerspellen is een onderdeel van de gebarentaal voor doven. Als je bijvoorbeeld een specifieke naam moet overbrengen, spel je het woord letter voor letter met je vingers. Je hebt dus één handgebaar voor bloem, maar voor de naam van de roos heb je vier vingergebaren nodig: de vier letters van het woord roos. Binnen een gebarentaal heb je af en toe het vingerspellen nodig. Een ander voorbeeld: voor het woord straatnaam is een gebaar, maar voor een specifieke straatnaam moet je een beroep doen op het vingerspellen.

Voor elke letter van het alfabet bestaat een vingergebaar. Nu zou je denken dat volken die hetzelfde alfabet gebruiken ook dezelfde vingergebaren hebben voor elke letter van het alfabet. Daar ging ik althans vanuit, maar dat was naïef. Het is nog erger: de Britten spellen anders met hun vingers dan de Amerikanen, terwijl horenden uit beide landen dezelfde taal spreken en in hetzelfde alfabet schrijven. De Britse doven kunnen in gesprekken met de Amerikanen dus niet terugvallen op het vingerspellen. Het Amerikaanse vingerspellen is namelijk afgeleid van het Franse systeem. De Britten gebruiken hun eigen vingertaal en zelfs twee handen voor elke letter. Als een Britse dove zich wil voorstellen aan een Amerikaanse dove zit er dus niks anders op dan de naam gewoon op te schrijven. Voor een Fransman is het makkelijker om met Amerikanen te spreken.




Rosa Spier @ 12:26 | link |

Peppels staan

NRC NEXT bericht vandaag over de tanende populariteit van de populier, ook wel peppel genoemd. De snel groeiend boom is na de oorlog veel aangeplant, maar moet het nu vaak afleggen tegen andere, mooiere bomen. De naam populier is afgeleid van populus en dat betekent trillen. De bladeren trillen namelijk in de wind. De boom heeft veel namen: gauwgroot, vrouwentong, roobotters, klaterabeel. Ze zijn, schrijft NEXT: met mathematische precisie neergezet. In lange rijen inderdaad en dat is beter dan een populierenbos, want daar gaat niemand wandelen.

We kennen de populier uit de poëzie. Marsman schreef in Denkend aan Holland: rijen ondenkbaar/ ijle populieren/ als hoge pluimen/ aan den einder staan. Staan inderdaad, want dat is wat ze doen: staan. Schreef Leopold daarom Om mijn oud woonhuis peppels staan, in plaats van om mijn oud woonhuis staan peppels?

Komrij denkt dat Leopold met deze inversie de suggestie van een lied heeft gegeven. Een kinderlijk lied zoals ook Een karretje op de zandweg reed. Ik wil me niet meten met Komrij natuurlijk, maar vraag me af of Leopold met de ongebruikelijke woordvolgorde niet juist de nadruk wilde leggen op het staan. Want dat is het enig wat peppels kunnen: staan als soldaten in het gelid! Leopold heeft dat mogelijk willen benadrukken. Afijn, wat je ook vindt van Leopold of zijn gedicht, effectief was het wel, want die dichtregel vergeet je nooit.

Rosa Spier @ 10:40 | link |

De taal bepaalt de perceptie van kleur

Bent u in staat de afwijkende kleur groen in deze serie aan te wijzen? De Himba uit Namibië hebben er geen enkele moeite mee:



Maar wat ze niet kunnen is het blauw onderscheiden van het groen hieronder. Dat kunnen wij heel goed:



Hoe dat komt? De Himba hebben slechts vijf woorden voor kleuren. Dat is precies het aantal dat ze nodig hebben. Maar ze kennen in hun taal wel twee woorden voor groen. Daarom lukt de eerste opdracht ze beter dan de tweede. Want voor groen en blauw bestaat hetzelfde woord. Taal bepaalt dus onze waarneming van kleur. In het filmpje ziet u hoe precies.


Rosa Spier @ 09:09 | link |

Wie tot tien kan tellen, kan de hele wereld bellen

Hoe ging dat nu vroeger, leren via het scherm? Heel langzaam, maar ik heb me geen minuut verveeld bij deze filmopname over het leren bedienen van de draaischijf op de telefoon.

In 1954 verdween de operator en schakelden de VS over op de draaischijf. Je kon ineens zelf bellen zonder tussenkomst van een dame die stekkertjes moest inpluggen om een verbinding voor jou tot stand te brengen. Ik heb dat draaien van de schijf natuurlijk ook ooit geleerd, en ik vermoed in veel minder tijd dan de ruim negen minuten die deze dame ervoor nodig had om het uit te leggen. Zouden er nog mensen zijn geweest die het niet konden na het zien van deze film, met de nodige herhalingen? Vast niet want het wordt heel duidelijk uitgelegd met de juiste modellen en articulatie.

De film is behoorlijk 'steriel': de presentatrice is gekleed in alles verhullende kleding. Hooggesloten blouse en lange rok. Zelfs voor de jaren 50 maakt het een ouderwetse indruk. De kijker mocht kennelijk vooral niet op andere gedachten komen dan de draaischijf. In de jaren 50 lag het tempo bovendien een stuk lager. Dus wilt u even onthaasten? Kijk!


Rosa Spier @ 08:50 | link |

Gmailman

Een van mijn belangrijkste communicatiekanalen is al een paar jaar Gmail. En ik ben niet de enige die in die omstandigheid verkeert, vermoed ik...

In mijn Gmailtjes deel ik allerlei oppervlakkigheden maar uiteraard ook nogal wat intieme details. Google geniet daarvan volop mee en spamt mij vervolgens met advertenties die over de betreffende details zouden kunnen gaan, met de nadruk op zouden kunnen.

Ik wéét dus dat Google meegluurt en toch doet het me niets. Ik laat het gebeuren. Ik vind dat raar. Misschien komt het doordat ik Google zie als een onpersoonlijke instelling waar ik niets van te vrezen heb, en niet als een persoon die mijn persoonlijke informatie zou kunnen misbruiken (een collega zou ik verwijtend aankijken als hij over mijn schouder meelas met mijn mailwisselingen). Dit amusante filmpje maakt van Google wel een persoon, misschien is het daarom zo ontnuchterend.

Addertje onder het spreekwoordelijke gras is wel dat het filmpje afkomstig is van Microsoft. Dat promoot hiermee Office 365, een online communicatiepakket dat alleen voor bedrijven beschikbaar is en inderdaad geen reclames meestuurt met mails. Dit doet de zakelijke variant van Gmail (Google Apps for Business) echter ook niet.

En de consumentenversie van Office 365, Windows Live, werkt ook gewoon met advertenties.


Johannes @ 12:37 | link |