Woordenboek der Nederlandsche Taal online

Vanaf 27 januari is het grootste woordenboek van Nederland online te raadplegen op de site van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, naar eigen zeggen de schatbewaarder van de Nederlandse taal. Dit is fantastisch nieuws voor mensen zoals ik, die in het verleden te krenterig waren om het WNT zelf aan te schaffen, in pocketvorm of op CD.

Voor taal- en letterkundigen is het WNT een onschatbare bron van informatie over met name het Nederlands uit vroegere tijden. Over het WNT kan alleen maar in superlatieven geschreven worden. Het is namelijk een historisch woordenboek, dat het Nederlands beschrijft van 1500 tot 1976. De eerste aflevering werd in 1864 gepubliceerd, de laatste reguliere aflevering in 1998. Met nog drie banden met aanvullingen uit 2001 beslaat het WNT in zijn oorspronkelijke vorm nu 43 banden, 400.000 trefwoorden op bijna 50.000 pagina’s. Het woordenboek bevat daarbij 1.700.000 citaten uit het geschreven Nederlands sinds 1500.

Mijn eerste kennismaking met het WNT vond plaats in de jaren 70 in de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam. Als student Nederlands ging ik daar geregeld de trap op naar de grote leeszaal, waar het WNT in een aparte kast stond opgesteld. Nadat je een van de zware banden uit de kast had gepakt, moest je dan proberen een plekje te veroveren aan een van de lange leestafels. De meeste stoelen waren bezet door naar warmte hunkerende zwervers en katerige medicijnen- en rechtenstudenten, die hier hun tentamens kwamen voorbereiden.

De echte bikkels van de neerlandistiek streefden natuurlijk naar hun eigen WNT, maar dat was alleen maar antiquarisch en tegen een forse prijs te koop. Veel later kwam het hele WNT, voor zover het afgerond was, beschikbaar in pocketvorm, maar toen was mijn bemoeienis met de historische letterkunde al tanende. In de jaren 90 van de vorige eeuw kwam het WNT uit op Cd-rom, met zoekfunctie, wat natuurlijk een enorme verbetering en ruimtebesparing betekende. Hugo Brandt Corstius heeft in die tijd een aantal columns kunnen vullen, dankzij zijn zoekopdrachten op deze Cd-rom.

En nu isie dan eindelijk online. Gerechtigheid is geschied. Nooit hoef ik meer de verleiding te weerstaan het hele WNT aan te schaffen.

Zoek zelf eens wat op: http://wnt.inl.nl/.

Willem Hendrikx
Willem Hendrikx @ 14:52 | link |